Filmy instruktażowe

Jak spawać?

Prawidłowe wykonanie spoin zależy od ogromnej ilości czynników. Mając świadomość, że poszczególne techniki, materiały i sytuacje bywają problematyczne, stworzyliśmy serię filmów instruktażowych, w których uczymy, jak spawać.

Lista jest stale uzupełniana - zasubskrybuj nasz kanał na YouTube by nie przegapić kolejnej premiery! A poniżej przedstawiamy aktualnie opublikowane filmy:

 

Spawanie drutem proszkowym:

Instruktaż spawania drutem proszkowym metalicznym na przykładzie drutu COREFIL 100M produkcji Metalweld. Zaprezentowano ustawienia spawarki, sposób prowadzenia drutu oraz efekty spawania, również w porównaniu z drutem litym.

 

 

Obliczanie równoważnika węgla:

Co to jest równoważnik węgla, do czego jest potrzebny i dlaczego powinien go znać każdy spawacz i spawalnik?

 

 

Regeneracja żeliwa metodą bimetal:

Do naprawy elementów żeliwnych użyć można: elektrody niklowo-miedzianej, elektrody czysty nikiel lub elektrody niklowo-żelaznej.
Materiał powinien być bardzo starannie wyczyszczony. Spawany odcinek dzielimy na fragmenty i spawamy krótkimi ściegami, na możliwie najniższych parametrach, a następnie natychmiast przekuwamy, by dodać naprężenia ściskające. Kolejny ścieg wykonujemy dopiero, gdy jesteśmy w stanie dotknąć ręką materiału.
Regeneracja żeliwa jest zawsze obarczona niebezpieczeństwem powstania kolejnych pęknięć. Dochodzić może do nich w strefie wpływu ciepła, tam gdzie materiał ulegnie przegrzaniu. Aby zminimalizować ryzyko pęknięć, natychmiast po wykonaniu należy spoinę przekuć młoteczkiem z zaokrągloną końcówką, żeby dodać naprężenia ściskające, które zniwelują powstałe podczas spawania naprężenia rozciągające. Inicjatorem przyszłego pęknięcia może być również żużel, powstały na skutek złego wyczyszczenia materiału.

 

 

Spawanie elektrodą wysokostopową:

Duża zawartość austenitu w materiale podstawowym i dodatkowym przekłada się na niską przewdoność cieplną. Dlatego na wyższych parametrach elektroda szybko ulega przegrzaniu. Przekazywanie materiału staje się wielkokropelkowe i trudno zapanować nad łukiem. Aby tego uniknąć, należy spawać prądem o odpowiednio niskim natężeniu - dzięki temu elektrodą będzie można spawać na całej jej długości, bez przerywania - do końca nie zmieni ona swoich parametrów. Podnoszenie amperażu to łatwiejsze spawanie, ale elektroda szybciej się przegrzeje.
Zbyt niskie natężenie prądu powoduje bardzo niską zwilżalność ścianek i uniemożliwia właściwe poprowadzenie elektrody. Zbyt wysokie natężenie ułatwia spawanie, ale nieuchronnie powoduje przegrzanie elektrody i utratę jej inicjalnych właściwości. Właściwe ustawienie parametrów spawania jest kluczowe! Operowanie elektrodą przy prądzie 95-100 A jest dość trudne - warto najpierw przećwiczyć prowadzenie ręki na innym materiale.

 

 

Spawanie TIG:

Metoda TIG polega na spawaniu prądem o niezmiennym natężeniu, ale zmiennym napięciu. Ta kwestia nie ma większego znaczenia dla spawacza, który ustawia wyłącznie natężenie prądu spawania oraz prędkość podawania drutu. Spawanie metodą TIG odbywa się w osłonie gazów obojętnych: argonu, helu lub ich mieszanki.
Standardowo spawanie metodą TIG odbywa się z polaryzacji ujemnej. Przy polaryzacji dodatniej igła zostaje zbyt mocno podgrzana, a to prowadzi do jej natychmiastowego stopienia przy mniejszych średnicach, natomiast przy większych średnicach - do zaokrąglenia końcówki, co uniemożliwia precyzję spawania. Tylko do spawania i napawania aluminium używa się polaryzacji dodatniej, ale naprzemiennie z ujemną, co ma na celu pozbycie się tlenków z powierzchni jeziorka spawalniczego.

 

Stępienie igły następuje gdy spawacz dotknie nią jeziorka spawalniczego lub drutu dodawanego do jeziorka. Igła zostaje wówczas zalana materiałem i trzeba ponownie ją naostrzyć. Istnieją specjalistyczne szlifierki wodne do elektrod, ale można również wykorzystać tani, ogólnodostępny sprzęt: szlifierki ręczne czy szlifierki stacjonarne.
Większość zakładów, jak również użytkowników prywatnych, nie dysponuje specjalistycznymi szlifierkami do elektrod. Na szczęście do ostrzenia igły TIG można wykorzystać ogólnodostępny sprzęt - zwykłe szlifierki. Należy pamiętać, aby po zeszlifowaniu igły, przytępić nieco końcówkę, aby elektrony miały którędy uchodzić. Jeśli tego nie zrobimy, igła przytępi się samoistnie od razu po rozpoczęciu spawania a my nie będziemy mieć żadnego wpływu na jej kształt, lepiej więc zrobić to od razu, po swojemu.

 

Wielu spawaczy uważa TIG za najprostszą metodę spawania - to nie do końca prawda. Przeciwko spawaczowi działa grawitacja, szczególnie trudno wykonać prawidłowy przetop w suficie. Podczas prowadzenia palnika wychodzą również na jaw przyzwyczajenia ze spawania elektrodą - charakterystyczny ruch na jodełkę. Najładniejsze spoiny metodą TIG uzyskuje się prowadząc palnik "na ósemkę".
W metodzie TIG dużym problemem dla początkującego spawacza jest płynne podawanie drutu. Do najczęstszych błędów należy zbliżanie dłoni do materiału niemal do oparzenia a następnie jej przesuwanie w górę, co powoduje zaburzenia w architekturze spoiny. Tak naprawdę każdy spawacz musi wypracować najwygodniejszą dla siebie praktykę. Istnieje również możliwość mechanizacji - wówczas podawanie drutu jest jednostajne, podobnie jak w metodzie MIG/MAG.

 

Pierwszy z najpopularniejszych stylów napawania metodą TIG polega na nieruchomym trzymaniu drutu i operowaniu końcówką - w prawo i w lewo. Drugi styl to trzymanie zarówno palnika, jak i drutu prosto, bez wykonywania żadnych ruchów zakosowych. Trzeci styl polega na przesuwaniu palnika po jednej linii, natomiast operuje się drutem, podając go naprzemiennie z jednej i drugiej strony. Ten styl jest dobry dla początkujących spawaczy, ponieważ ułatwia kontrolowanie powstawania i eliminację podtopień.
W stylu "na ósemkę" drut dodajemy do środka lub po bokach a palnikiem operujemy tak, by wykonywał on figurę podobną do cyfry 8. Jest to najszybszy sposób wykonania napoiny w metodzie TIG. Powstają dzięki niemu najładniejsze spoiny. Nowi spawacze mogą początkowo mieć pewne problemy z opanowaniem "ósemki", zwłaszcza jeśli mają doświadczenie tylko z elektrodą lub z palnikiem acetylenowo-tlenowym, przy których wyuczyli się zupełnie innych ruchów.

 

 

 

Regeneracja materiału wysokostopowego, na który oddziałuje żrąca ciecz

Za powstanie ubytków w materiale odpowiadają: żrąca ciecz oraz drobiny powodujące tarcie. Charakterystyczny wzór ubytków ma związek z zachowaniem się cieczy w pompie -przepływem turbulentnym. Są to ripplemarki - wzór powstający na skutek transportu ziaren przez wodę. Uszkodzenia spowodowane drobinami dodatkowo przyspieszają proces korozji.
Naprawę elementu wykonanego z materiału wysokostopowego, zużytego na skutek działania żrącej cieczy, należy rozpocząć od punktowego wypełnienia głębszych ubytków. Następnie na całość kładziemy jedną lub dwie warstwy materiału dodatkowego. Należy zwrócić uwagę, że najbardziej zużyte będą ścianki boczne, blisko krawędzi zewnętrznej, co ma związek z dynamiką przepływu cieczy. Podczas naprawy natkniemy się również na pozostałości poprzednich regeneracji.

 

 

 

Do prawidłowej regeneracji elementów, potrzebujemy dwóch informacji: Z czego element jest wykonany? Co na niego oddziałuje? W przypadku elementu ze stali 316, na który działają kwasy i drobinki ścierne, napawanie tym samym materiałem nie ma sensu, ponieważ sam w sobie nie jest on odporny na kwasy - odporne są tlenki. Zalecany jest więc duplex: ferryt z austenitem.
Do regenracji elementu wykonanego z materiału 316, na który działają żrące ciecze, najlepiej byłoby użyć nadstopów niklu. Nie w każdym przypadku będzie to jednak opłacalne, z uwagi na bardzo wysoki koszt takich materiałów. Najbardziej optymalnym wyborem jest więc duplex 2209. Jeśli naprawiany element pełni ważną rolę, można zastosować technikę łączoną: większe ubytki wypełnić materiałem duplex a na wierzch położyć nadstopy niklu.

 

 

 

Podstawą regeneracji stali nierdzewnych wysokostopowych jest ich wyczyszczenie przed spawaniem. Należy usunąć wszelkie zanieczyszczenia: np. kamień, rdzę pochodzącą z innych stali. Oczyszczanie z żużla jest również wymagane po wykonaniu każdego ściegu, aby kolejny kłaść już na oczyszczonym podłożu.

 

 

 

 

Stale austenityczne najczęściej nie lubią podgrzewania, dlatego nie jest ono zalecane w trakcie  regeneracji materiału. Materiał powinien być spawany na najniższych możliwych amperażach, aby ograniczyć energię liniową. Temperatura międzyściegowa nie powinna przekraczać 150°C. Przestrzeganie zaleceń temperaturowych jest niezbędne dla otrzymania napoiny o maksymalnych właściwościach odpornościowych i wytrzymałościowych.

Regenerację należy rozpocząć od głębokich ubytków, aby uzyskać jednolitą płaszczyznę elementu. Jeżeli element był wcześniej naprawiany, pierwszą warstwę należy wykonać na najniższych możliwych parametrach i w pozycji przymusowej - w pionie, aby wszystkie zanieczyszczenia otworzyły się i wypłynęły. Inaczej mogą wystąpić niezgodności, np. zatopione żużle, niepołączone ścianki.
Kolejne ściegi powinny być jak najdrobniejsze i kładzione przeciwstawnie do poprzednich. Dzięki ich skrzyżowaniu uzyskamy większą wytrzymałość napoiny. Napawanie zaczynamy od pionu i kładziemy ściegi tak daleko, jak potrafimy, aż do sufitu. Następnie element należy położyć na płasko, podzielić napoinami na kilka części i każdą z nich spawać od zewnątrz do wnętrza. Spoina rozleje się i powstanie gładka płaszczyzna.